Anlaşmalı ve Çekişmeli Boşanma Arasındaki Farklar
Boşanma süreci, taraflar için hem duygusal hem de hukuki açıdan zorlu bir dönemdir. Türk Medeni Kanunu’na göre evlilik birliğini sonlandırmak için iki yol vardır: anlaşmalı boşanma ve çekişmeli boşanma. Bu iki yol arasında ciddi farklar bulunur. Bu yazımızda, “Anlaşmalı ve çekişmeli boşanma arasındaki farklar nelerdir?” sorusunu yanıtlıyor ve hangi seçeneğin sizin için daha uygun olduğunu açıklıyoruz.
Anlaşmalı Boşanma Nedir?
Anlaşmalı boşanma, tarafların boşanma ve buna bağlı tüm konularda (nafaka, velayet, mal paylaşımı vb.) uzlaşması halinde açılan davadır. Türk Medeni Kanunu’nun 166/3. maddesi uyarınca gerçekleşir.
Anlaşmalı Boşanma Şartları:
- Evlilik en az 1 yıl sürmüş olmalı
- Taraflar boşanmak için ortak başvurmalı ya da biri açtıysa diğeri kabul etmelidir
- Taraflar hâkim huzurunda boşanmayı kabul etmelidir
- Velayet, nafaka, tazminat gibi hususlarda yazılı bir protokol yapılmalıdır
Avantajları:
- Kısa sürede sonuçlanır (genellikle 1 duruşmada)
- Taraflar arasında daha az stres ve çatışma yaşanır
- Masraflar daha düşüktür
- Taraflar süreci daha çok kontrol eder
Çekişmeli Boşanma Nedir?
Çekişmeli boşanma, eşlerin boşanma konusunda anlaşamaması veya boşanma sebeplerinin ispatlanması gerektiği durumlarda açılır. Türk Medeni Kanunu’nun 161-166. maddeleri arasındaki düzenlemelere dayanır.
Nedenleri:
- Zina (aldatma)
- Hayata kast, kötü muamele
- Terk
- Akıl hastalığı
- Evlilik birliğinin temelinden sarsılması
Süreci:
- Boşanma davası tek taraflı açılır
- Deliller, tanıklar sunulur
- Dava aylarca hatta yıllarca sürebilir
- Hâkim tarafların kusur oranını belirler
Dezavantajları:
- Süreç uzar (6 ay – 3 yıl arası sürebilir)
- Duygusal ve maddi yıpranma daha fazladır
- Taraflar arasındaki gerilim artar
- Nafaka ve velayet gibi konular çekişmeye dönüşebilir
Anlaşmalı ve Çekişmeli Boşanma Karşılaştırması
Kriter | Anlaşmalı Boşanma | Çekişmeli Boşanma |
Evlilik Süresi | En az 1 yıl | Şart yok |
Taraflar | Anlaşmalı | Çekişmeli / Tek taraflı |
Duruşma Sayısı | Genellikle 1 | 3-6 duruşma ve fazlası |
Süre | 1 hafta – 1 ay | 6 ay – 3 yıl |
Delil – Tanık | Gerekli değil | Gerekli |
Psikolojik Yük | Daha az | Daha fazla |
Maliyet | Daha düşük | Daha yüksek |
Hangi Boşanma Türünü Tercih Etmelisiniz?
Eşinizle tüm konularda uzlaşabiliyorsanız, anlaşmalı boşanma süreci sizin için daha hızlı ve sağlıklı olacaktır. Uzlaşma mümkün değilse, ya da ciddi kusurlar varsa çekişmeli boşanma kaçınılmazdır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Anlaşmalı boşanmada protokol zorunlu mu?
Evet, tarafların nafaka, velayet ve mal paylaşımını içeren yazılı bir protokol sunması gerekir.
Boşanma davasında eşim duruşmaya gelmezse ne olur?
Anlaşmalı boşanmalarda dava reddedilir. Çekişmeli davalarda ise mahkeme yokluğunda devam eder.
Tek taraflı anlaşmalı boşanma olur mu?
Hayır, mutlaka iki tarafın birlikte hareket etmesi gerekir.